Voormalig pakhuis verbouwd tot eengezinswoning met gedeeld kunstenaarsatelier

Hergebruikte materialen en hoeveelheden

Hergebruik afkomstig ex-situ (van het Palais des Expositions in Charleroi, een verbouwing eveneens door AgwA):
- rode marmeren tegels gebruikt als bekleding voor de badkamer: 11m²
- balustrades op het terras en rond de trap: 25m
- blauwe hardsteen tegels gebruikt voor het werkblad: 3m²
- cementtegels met motief voor het aanrecht in de keuken
- vloertegels voor het afdekken van sleuven van de sanitaire leidingen: 14m²

Hergebruik in-situ:
- betondallen voor het terras: 44m²
- terracotta dakpannen: 90m²

Andere circulaire bouwmaterialen:
- Leempleister (gefabriceerd op basis grondverzet uit Brusselse stadswerven door BC Materials)

Het project

Het Verbiest-project omvat de verbouwing van een voormalige opslagplaats in Molenbeek (van meer dan 1000m²) tot een gezinswoning en een gemeenschappelijk kunstenaarsatelier. 

Het Brusselse architectenbureau AgwA stelde zichzelf hoge ambities op het vlak van circulariteit en paste verschillende strategieën toe om de milieu-impact zoveel mogelijk te beperken. 

De voornaamste strategie was het behoud van bestaande bouwelementen. Zo werd het grootste aandeel bouwafval vermeden door de bestaande betonnen structuur te behouden. De bestaande kolommen werden versterkt met massieve houten kolommen, waardoor ook het gebruik van beton en staal tot een minimum beperkt kon worden. 

Op thermisch vlak zijn slechts enkele delen van het gebouw geïsoleerd (o.b.v. hennep) en verwarmd. Het gebruik en de activering van de grote onverwarmde ruimtes is hierdoor zeer seizoensgebonden. Een landbouwserre op het dak draagt bovendien ook bij tot de verwarming van het gebouw.

Wat hergebruik betreft, hebben de architecten in eerste instantie gebruik gemaakt van de reeds aanwezige elementen zoals de dakpannen en de betondallen van het terras. Deze elementen werden eerst zorgvuldig gedemonteerd en vervolgens ter plaatse hergebruikt. Ook op andere werven van de architect werden bouwmaterialen - zoals balustrades, marmeren en blauwe hardstenen tegels, cementtegels - gerecupereerd. Deze materialen werden eveneens eerst ter plaatse zorgvuldig ontmanteld om ze vervolgens te integreren in het Verbiest-project.

Deze verschillende strategieën (behoud, materiaalbesparing en hergebruik) werden tenslotte aangevuld met de keuze voor materialen van biologische oorsprong.

Deze strategieën komen bovendien ook tot uiting in de architecturale keuzes, waarbij duidelijk de nadruk wordt gelegd op de ruwe materialiteit van het gebouw en de geïntegreerde elementen. Niet enkel blinkt dit project uit in circulaire ambities en architecturale kwaliteiten, maar ook blijken beide aspecten elkaar naadloos aan te vullen en zelfs te versterken.